De probleemstelling van dit onderzoek was: hoe kunnen wij op basisschool Jeanne D’Arc de voortgang van kinderen het beste vormgeven, zodat de kinderen en ouders zicht krijgen in hun ontwikkeling? Om deze probleemstelling te onderzoeken heb ik gebruik gemaakt van vier deelvragen. Hieronder vind je de conclusie per deelvraag:
Onderzoeksvraag 1: Op welke manier willen wij als school dat de kinderen van basisschool Jeanne D’Arc zicht krijgen op hun eigen ontwikkeling?
Wanneer we gaan kijken naar ons nieuwe schoolplan wordt hierin het volgende vermeld: ‘Om te groeien, om meester te worden over wat zij leren, leren we binnen de school kinderen zelf regie te nemen over hun leerproces.’ We zullen het komende jaar dus gaan werken aan een rapport dat meer kindgericht is en niet meer cijfergericht. Hoe dit er precies uit komt te zien, ga ik samen met een aantal collega’s bepalen voor het komende schooljaar 2024/2025. Uit de enquête onder de collega’s is gekomen dat het nieuwe rapport meer afbeeldingen moet bevatten en een andere manier van normeren. Momenteel zijn wij als school ook druk bezig met onze nieuwe manier van toetsen volgens het IEP systeem. Hierbij hebben de kinderen nu ook voor het eerst het stukje Hart & Handen gemaakt, wat mooie handvaten biedt voor het stukje sociaal emotionele ontwikkeling wat voor de kinderen en ouders een duidelijk beeld schept. Dit is een mooie onderlegger voor ons nieuwe rapport, waarbij we echt de verschillende onderdelen van het kind meer gaan belichten en ook andere kwaliteiten naast hoofd, hart en handen worden uitgelicht. Zo kunnen kinderen en ouders de ontwikkeling steeds beter volgen en doelen voor zichzelf gaan stellen. Mensen zien groeien moet echt de basis worden voor ons nieuwe rapport en dan met de nadruk op zien!
Onderzoeksvraag 2: Op welke manier willen ouders dat wij de ontwikkeling van hun kinderen in kaart brengen?
Ik heb aan de ouders uit de ouderkamer gevraagd welke elementen een goed rapport voor hen moet bevatten, behalve goede cijfers. Er zaten op dat moment ongeveer 15 ouders in de ouderkamer. Hier is een duidelijk beeld uitgekomen, namelijk: voor ouders is het vooral van belang dat er ook meer in het rapport komt te staan op sociaal emotioneel gebied. Ouders hebben tot nu toe positief gereageerd op de nieuwe IEP Hart & Handen die de kinderen gemaakt hebben. Dit is dus zeker een mooie opstap hiernaar. De insteek van het rapport moet vooral positief zijn, een mooi punt dat goed aansluit naar hoe wij als school kijken naar het nieuwe rapport; mensen zien groeien, ‘groeien doet iedereen in zijn eigen tempo’. Ook wordt het gebruik van foto’s genoemd. Hier heb ik de afgelopen tijd mee geëxperimenteerd in de klas en dit is zowel bij de kinderen als de ouders goed ontvangen. Daarnaast de andere talenten van een kind, hierbij sluit het stukje Reggio Emilia mooi aan.
Onderzoeksvraag 3: Welke beginstappen zullen wij als school moeten nemen om op een jenaplanwaardige manier de voortgang van de kinderen in kaart te brengen?
Om deze vraag te beantwoorden maak ik gebruik van de tips van de twee experts met wie ik een interview heb gehouden over het rapport bij hen op school.
- Hierbij werd aangegeven dat het waardevol is om eerst een ‘droomsessie’ te houden met een werkgroep van betrokken mensen die ook graag aan het nieuwe rapport willen werken. Je hebt dan een mooie basis.
- Vervolgens duik je met die werkgroep de literatuur in die ik in dit meesterstuk heb verzameld en eventueel nog aangevuld met andere stukken.
- Gun jezelf als school tijd, zeker meer dan 1 jaar.
- Organiseer sessies met experts binnen de school om het stukje resultaten van de zaakvakken goed in te richten. Dus echt collega’s in hun kracht zetten.
- Zorg voor een goede kwaliteitskaart zodat iedereen goed met het rapport kan werken
Onderzoeksvraag 4: Hoe ziet het team van Jeanne D’Arc de verslaglegging over de voortgang van kinderen voor zich?
Wanneer ik kijk naar de antwoorden die in de enquête gegeven worden, wordt al gauw een ding duidelijk. We willen als team graag af van het cijfergerichte rapport wat we nu hebben, omdat we allemaal van mening zijn dat een kind veel meer is dan cijfers. Daarnaast wordt er meerdere malen aangegeven dat we meer gebruik willen maken van beeldmateriaal. Er is een duidelijk beeld van wat collega’s missen in het huidige rapport: eigenaarschap, meer overzicht voor ouder, de kinderen moeten meer ruimte krijgen om te laten zien waar ze trots op zijn, feedback van de kinderen op hun eigen leerproces en meer ondersteunen met foto's of tekeningen etc. van de kinderen zelf. De vraag hoe ziet je ideale rapport eruit schept ook een duidelijk beeld: Portfolio met bewijsstukken (werk) bewaren n.a.v. gedegen gesprekken, documentatie van de processen, een talenten verslaglegging van en door stamgroepleiders, kinderen en ouders, focuspunten voor een kind benoemen, het kind moet worden gezien als een kind in plaats van leerling. Daarnaast hebben collega’s een voorkeur voor een papieren versie, die wel online kan worden ingevuld. Ook geven ze aan dat het kijken naar de Jenaplan essenties en de 21st century skills ze ook een interessante toevoeging vinden.